Tiết 48-TV
CÂU GHÉP
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU GHÉP:
1. Ví dụ : SGK/111
2. Nhận xét:
- Câu (2) -> - Câu có ba cụm C – V. Hai cụm C - V nhỏ nằm trong vị ngữ của cụm C – V lớn -> Câu đơn mở rộng thành phần
- Câu (5) ->Câu chỉ có một cụm C – V -> Câu đơn
- Câu (7) ->Câu có ba cụm C – V. Các cụm C - V không bao chứa nhau. -> Câu ghép
3. Ghi nhớ: Sgk/ 112
II. CÁCH NỐI CÁC VẾ CÂU:
- Ví dụ : SGK/111
- Nhận xét:
- Câu (1) -> Các vế trong câu không dùng từ nối
- Câu (7) -> vế 1 và vế 2 nối với nhau bằng quan hệ từ vì
*Các cách nối khác trong câu ghép:
- Dùng những từ có tác dụng nối:
+ Nối bằng một quan hệ từ: kiểu nối này quan hệ từ nằm giữa câu
- Chỉ quan hệ bổ sung hoặc đồng thời: và
Vd: Mặt trời mọc và sương tan dần
- Chỉ quan hệ nối tiếp: rồi
Vd: Nó đến rồi chúng tôi làm bánh
- Quan hệ từ chỉ quan hệ tương phản hay nghịch đối: mà, còn, song, nhưng…
Vd: Chúng tôi đến chơi nhưng anh không có nhà
- Quan hệ từ chỉ quan hệ lựa chọn: hay, hay là, hoặc…
Vd: Bạn làm hay tôi làm
+ Nối bằng cặp quan hệ từ:
- Cặp quan hệ từ chỉ nguyên nhân – kết quả: vì…nên, bởi…nên, tại…nên, do…nên,…
Vd: Vì trời mưa nên tôi đi học trễ
- Cặp quan hệ từ chỉ điều kiện – hệ quả: nếu (hễ, giá)…thì, chỉ cần (chỉ có)…thì,…
Vd: Giá trời không mưa thì chúng tôi sẽ đi chơi
- Cặp quan hệ từ chỉ ý nhượng bộ: Tuy … nhưng…
Vd: Tuy tôi đã bảo nhiều lần nhưng nó vẫn không nghe
- Cặp quan hệ từ chỉ ý tăng tiến: chẳng những …mà còn…
Vd: Chẳng những bạn Lan đẹp mà bạn ấy còn hát hay
+ Nối bằng cặp phó từ hay đại từ: ai…nấy, bao nhiêu…bấy nhiêu, đâu…đó, nào…ấy, càng…càng.
Vd: Nước sông dâng lên bao nhiêu, đồi núi cao lên bấy nhiêu
Mẹ nó càng đánh nó càng lì ra
- Không dùng từ nối: trong trường hợp không dùng từ nối, giữa các vế câu cần có dấu phẩy, dấu hai chấm, dấu chấm phẩy ngăn cách
- Ghi nhớ: Sgk/112
II. Luyện tập
- Bài tập 1/sgk/113
- Bài tập 2,3/sgk/113
- Bài tập 4/sgk/114