Tiết 45-TV NÓI GIẢM NÓI TRÁNH
I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh
1. Nghĩa của từ in đậm
* Ví dụ 1:
- … tôi sẽ đi gặp các cụ Các Mác, cụ Lê – nin và các vị cách mạng đàn anh khác.
- Bác đã đi rồi …
- … bố mẹ chẳng còn.
Các từ ngữ in đậm đều nói đến cái chết.
=>Cach nói như vËy để giảm nhẹ, tr¸nh ®i phÇn nµo sù ®au buån.
*Ví dụ 2:
- …áp mặt vào bầu sữa nóng của mẹ
=>Để tránh thô tục
*Ví dụ 3:
So sánh hai cách nói:
- Con dạo này lười lắm.
- Con dạo này không được chăm chỉ lắm
=>Cách nói thứ hai nhẹ nhàng, tế nhị hơn.
* Ghi nhôù – SGK trang 108
- Dùng các từ đồng nghĩa.
- Dùng cách nói phủ định từ trái nghĩa.
- Dùng cách nói vòng.
- Dùng cách nói trống (nói tỉnh lược)
Bài tập 4 SGK trang 109
- Bạn không được vứt rác bừa bãi trong lớp như thế!
=> Khi cần động viên, khích lệ, nhận xét một vấn đề nào đó thì nên nói giảm nói tránh. Khi cần phê bình những hành động sai trái, làm sáng tỏ sự thật,… thì không nên nói giảm nói tránh.
II. Luyện tập:
Bài tập:
- Các từ cần điền theo thứ tự sau
a. Đi nghỉ
b.Chia tay nhau
c. Khiếm thị
d. Có tuổi
e. Đi bước nữa.
Baøi taäp 2
Câu phù hợp:
- a2, b2, c1, d1, e2.
Baøi taäp 3
- Đặt câu theo mẫu
+ Bài văn của cậu dở lắm .
" Bài văn của bạn chưa được hay lắm.
+ Giọng hát chua loét.
" Giọng hát chưa được ngọt lắm.
+ Cấm cười to.
" Xin cười nho nhỏ một chút.
+ Nước da của cô ấy đen.
" Nước da của cô ấy không được trắng lắm