Tuần 1 CHỦ ĐỀ
TÍCH HỢP
Tiết: 1,2,3
VẺ ĐẸP TÂM HỒN TRẺ THƠ TRONG TRUYỆN NGẮN VIỆT NAM 1930 - 1945
TÔI ĐI HỌC
( Thanh Tịnh)
I. Đọc hiểu chú thích:
- Tác giả: Thanh Tịnh (1911 – 1988).
- Ông quê ở Huế.
- Là tác giả của nhiều tập truyện ngắn như Quê mẹ, Hận chiến trường, Sức mồ hôi, Những giọt nước biển....
- @@@Sáng tác của ông nhìn chung đều toát lên vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm êm dịu, trong trẻo.
- Ông được tặng giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2007.
2. Tác phẩm
- Được in trong tập Quê mẹ (1941)
3. Phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả và biểu cảm
4.Bố cục : 3 phần
- Từ đầu đến “Trên ngọn núi”àKhởi nguồn nỗi nhớ và cảm nhận của “Tôi” trên đường tới trường
- Tiếp đến “Được nghỉ ngơi cả ngày nữa”àCảm nhận của “Tôi” lúc ở sân trường
- Còn lạiàCảm nhận của “Tôi” khi ở trong lớp học
5. Từ khó: (SGK 8,9)
II. Đọc hiểu văn bản:
- Thời điểm gợi nhớ: Cuối thu
- Cảnh thiên nhiên: Lá rụng nhiều, mây bàng bạc
- Cảnh sinh hoạt: Mấy em nhỏ rụt rè cùng mẹ đến trường
- Khơi nguồn nỗi nhớ
>> Nhớ về buổi tựu trường đầu tiên
=>Hình ảnh thân quen đã đánh thức những kỉ niệm đẹp đẽ, hồn nhiên, trong sáng của nhân vật “tôi” về ngày đầu tiên đi học
- Sử dụng nhiều từ láy: nao nức, mơn man, rộn rã....
- Sử dụng biện pháp tu từ so sánh.
2. Tâm trạng của nhân vật “tôi” trong ngày tựu trường đầu tiên
- Trên đường cùng mẹ đến trường
- Cảm nhận về con đường.
- Thấy mình trang trọng, đứng đắn hơn trong chiếc áo vải dù đen
- Muốn thử sức mình, tự cầm bút thước
>@ “Tôi” đã lớn và ý thức được tầm quan trọng khi được đi học
- Sử dụng nhiều ĐT: ghì, bặm, chúi...
b. Khi đứng giữa sân trường
*Khung cảnh trước sân trường:
-Dày đặc cả người
-Người nào quần áo cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi sáng sủa
* Ngôi trường Mĩ Lí trong con mắt của “Tôi”
- Trước khi đi học
+ Là một nơi xa lạ
+ Cảm tưởng : Nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà khác trong làng
- Hôm nay tôi đi học: Trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp
-> Lo sợ vẩn vơ
-> Sử dụng nghệ thuật so sánh.
c. Khi nghe ông Đốc gọi tên vào lớp.
- Khi xếp hàng vào lớp và được ông đốc gọi tên, “Tôi” mang nhiều tâm trạng khác nhau.
+ Sau hồi trống, học trò xếp hàng vào lớp, tôi thấy mình chơ vơ, co chân duỗi chân, run run theo nhịp bước
+ Thấy các bạn ai cũng rụt rè và lúng túng
+ Khi ông Đốc gọi tên: Cảm thấy quả tim như ngừng đập, giật mình và lúng túng
+Dúi đầu vào lòng mẹ, khóc nức nở khi thấy các bạn khóc
d. Cảm nhận của “Tôi” trong lớp học
- Thầy giáo trẻ: Tươi cười đón chúng tôi
- Mùi hương lạ xông lên
- Hình treo trên tường:Thấy lạ lạ, hay hay
- Nhìn bàn ghế, chỗ ngồi…tự nhiên lạm nhận là vật riêng của mình
- Mấy người bạn tí hon ngồi bên tôi…lòng tôi vẫn không cảm thấy xa lạ chút nào.Sự quyến luyến tự nhiên và bất ngờ quá đến tôi cũng không dám tin có thật
- Nhìn theo cánh chim…..một kỉ niệm cũ sống lại
=>Sự ngây thơ, trong sáng, hồn nhiên trong suy nghĩ
3.Thái độ của những người lớn đối với các bé lần đầu tiên đi học
Qua hình ảnh về người lớn, chúng ta nhận ra trách nhiệm, tấm lòng của gia đình, nhà trường đối với thế hệ tương lai. Đó là một môi trường giáo dục ấm áp, là nguồn nuôi dưỡng các em trưởng thành.
4. Đặc sắc nghệ thuật:
- Truyện ngắn được bố cục theo trình tự thời gian.
- Nghệ thuật so sánh giàu hình ảnh, giàu sức gợi cảm.
- Kết hợp hài hòa giữa kể, miêu tả và bộc lộ cảm xúc.
III/.Tổng kết:
(Ghi nhớ - SGK9)