Bài 25: Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (1873 - 1884)
I. Thực dân Pháp đánh Bắc Kì lần thứ nhất. Cuộc kháng chiến ở Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.
1. Tình hình Việt Nam trước khi Pháp đánh chiếm Bắc Kì.
+ Về phía Pháp: Sau khi chiếm Nam kì, Pháp tiến hành thống trị, bóc lột về kinh tế
+ Về phía triều đình: thi hành chính sách đối nội đối ngoại lỗi thời, lạc hậu
2. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần I (1873).
- Lợi dụng việc triều đình nhờ Pháp đem tàu ra vùng biển Hạ Long đánh dẹp “hải phỉ”, cho tên lái buôn Đuy-puy vào gây rối ở Hà Nội
- Lấy cớ giải quyết vụ Đuy-puy, Pháp cử Gác-ni-ê đem 200 quân ra Bắc.
- 20/11/1873 Pháp tấn công Hà Nội, Nguyễn Tri Phương chỉ huy 7000 quân chống Pháp nhưng thất bại.
- Sau đó, Pháp tỏa đi chiếm các tỉnh thành lân cận.
3. Kháng chiến ở Hà Nội và các tỉnh Đồng Bằng Bắc Kì(1873-1874).
- Ngay sau khi Pháp ra Hà Nội, nhân dân đã anh dũng chống trả.
- 21/12/1873, nhân dân giành chiến thắng vang dội ở Cầu Giấy, Gac-ni-ê bị giết. Làm cho Pháp hoang mang, quân ta hăng hái đánh giặc
- 15/3/1874 triều đình kí hiệp ước Giáp Tuất thừa nhận 6 tỉnh Nam Kì thuộc Pháp. Pháp rút quân khỏi Bắc Kì.
II. Thực dân Pháp đánh Bắc Kì lần thứ hai. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng chiến trong những năm 1882-1884
1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần II (1882).
- Pháp lấy cớ triều Nguyễn vi phạm hiệp ước 1874, giao thiệp với nhà Thanh, quân Pháp do Rivie chỉ huy tiến đánh Bắc Kì.
- 25/4/1882 nổ súng đánh thành Hà Nội, đến trưa thành mất, Hoàng Diệu tự vẫn, Pháp thừa cơ chiếm các tỉnh lân cận
2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp.
- Khi Pháp đánh Bắc Kì lần II, nhân dân bắc kì đã kết hợp với quân triều đình anh dũng chống Pháp.
- 19/5/1883, quân ta giành chiến thắng vang dội ở Cầu Giấy, Rivie bị giết. Làm cho Pháp hoang mang định rút chạy.
- Sau khi có thêm viện quân và nội bộ triều đình lục đục. Pháp đem quân đánh vào Huế
3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ(1884).
- 8/1883 Pháp tấn công vào cửa biển Thuận An, triều đình hoảng hốt xin đình chiến.
- 25/8/1883 triều đình kí với Pháp hiệp ước Hác-măng: Thừa nhận quyền bảo hộ của Pháp ở Bắc kì và trung kì.
- Hiệp ước làm Phong trào kháng Pháp bùng nổ dữ dội,
- Nhằm xoa dịu dư luận, 6/6/1884 triều đình kí với Pháp hiệp ước Pa-tơ-nốt →VN trở thành 1 nước thuộc địa nửa phong kiến. nhà nước phong kiến Nguyễn với tư cách một quốc gia độc lập đã hoàn toàn sụp đổ.